AN INVESTIGATION ON MARONITES’ HOUSES IN KONYA

Aim: There were many minority subjects under the rule of the Ottoman Empire. These minorities that are active especially in trade and social life, have been able to find the environment in which they will live their own culture. The Maronites, which are among these groups, migrated to the inner parts of Anatolia, including Cyprus, Mersin and Konya, in 1860 due to the internal conflicts in Lebanon. While blending in the local culture, they have been an important element of commercial and social life in Konya with their own identity and culture. This study aims to show how some of the Maronites, who had to migrate to various parts of the Ottoman Empire and settle in Konya, shaped and expressed their houses differently from the local architecture while living in the same climate, topography and geography, and to show how the different beliefs and culture, manifested themselves in their architecture. Method: Within the scope of the study, civil architecture examples built by the Maronites starting from the end of the 18th century in the city centre of Konya were determined from the inventory studies and the Cultural Heritage Preservation Board records. Literature researches were conducted on the subject. Samples that have preserved their characteristics today and are still standing in city centre were selected and examined. Results: The current status of the houses which belonged to Maronites, located on the line between the Anıt Square and historical Girls’ Teachers School in Konya city centre were determined and the Chamber of Architects building, Ataturk Museum, Arapoğlu Kosti House and the Girls’ Secondary School were selected as they reflect the architectural identity of the Maronites. The common features of these houses were determined and compared with traditional Konya houses. Thus, it was observed how these effects were reflected in the houses shaped by different socio-cultural influences, both in terms of spatial organizations and in terms of facade characteristics. Conclusion: Considering the common features of the selected Maronite houses in the study area, although there are similarities with traditional Konya houses in terms of the plan, it is seen that there are baroque and orientalist influences in the plan and the facade in terms of materials used, also in the entrance opening the street, the construction of the façade (such as cornerstones, floor mouldings and window jambs), and the onion dome or wavy eaves detailed roof cover, unlike the traditional civil architecture.

Keywords: Maronites, Maronite Houses, Socio-Cultural Influence, Traditional Konya Houses, Minorities

Doi: 10.17365/TMD.2021.TURKEY.24.02

Amaç: Osmanlı Devleti hakimiyeti altında birçok azınlık tebaayı barındırmıştır. Özellikle ticaret ve sosyal hayatta etkin olan bu azınlıklar, kendi kültürlerini yaşatabilme imkânı bulmuşlardır. Bu gruplar içerisinde yer alan, Lübnan’da yaşanan iç çatışmalardan dolayı 1860 yılında Kıbrıs, Mersin ve Konya’nın da içinde yer aldığı Anadolu’nun iç kesimlerine göç eden Maruniler, bir taraftan yerel kültürün içerisinde harmanlanırken, bir taraftan da kendi kimlik ve kültürleri ile Konya’daki ticari ve sosyal hayatın önemli unsurlarından olmuşlardır. Bu çalışma, Osmanlı Devleti’nin çeşitli yerlerine göç etmek zorunda kalan Marunilerin bir kısmının Konya’ya yerleşmesiyle, aynı iklimde, aynı topografya ve coğrafyada yaşayarak farklı inanç ve kültürlerinin etkisi ile ortaya koydukları evleri, yerel mimariden farklı olarak nasıl şekillendirdiklerini ve ifade ettiklerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Yöntem: Çalışma kapsamında Konya kent merkezinde bulunan 18. Yüzyılın sonlarından başlayarak Marunilerin yaptırmış olduğu sivil mimari örnekleri envanter çalışmalarından ve koruma kurulu kayıtlarından tespit edilmiştir. Konu ile ilgili literatür araştırması yapılmıştır. Günümüzde karakteristiğini koruyan ve halen ayakta kalan örnekler seçilmiş ve incelenmiştir. Bulgular: Konya kent merkezinde Anıt Alanı ile tarihi Kız Öğretmen Okulu arasındaki hatta yer alan Marunilere ait evlerin güncel durumları tespit edilmiş ve Marunilerin mimari kimliklerini yansıtan Mimarlar Odası, Atatürk Müzesi, Arapoğlu Kosti Konağı, Eski Kız Ortaokulu çalışma kapsamında seçilerek incelenmiştir. Bu evlerin ortak özellikleri belirlenerek geleneksel Konya evleri ile kıyaslanmıştır. Böylece farklı sosyo-kültürel etkilerle şekillenen evlere gerek mekânsal organizasyonlar bakımından gerekse cephe karakteristikleri bakımından bu etkilerin nasıl yansıdığı gözlemlenmiştir. Sonuç: Çalışma alanında seçilen Maruni evlerinin ortak özelliklerine bakıldığında, Konya geleneksel evleri ile plan açısından benzerlikler gösterse de geleneksel sivil mimariden farklı olarak kullanılan malzeme, girişin sokağa açılması, cephede kurgusunda (köşe taşları, kat silmeleri ve pencere söveleri gibi) ve soğan kubbe veya dalgalı saçak detaylı çatı örtüsünde barok ve oryantalist etkilerin bulunduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Maruniler, Maruni Evleri, Sosyo- Kültürel Etki, Geleneksel Konya Evleri, Azınlıklar

Doi: 10.17365/TMD.2021.TURKEY.24.02

Page Range: 28-53