20. Yüzyıldan günümüze sanayileşmenin ve teknolojinin giderek artan bir ivmeyle gelişmesi, nüfusun ve beraberinde enerji gereksinimlerinin artmasına, doğal kaynakların tükenmesine ve pek çok çevre sorununa neden olmaktadır. Yüksek yapılar, bina yapımı ve işletiminde kullandıkları ileri teknolojilerin yanı sıra, yüksek cam oranları nedeniyle ısı kayıp ve kazançlarının fazla olması neticesinde ciddi boyutta enerji tüketimine neden olmaktadır. Cephe yüzey alanları geniş olan yüksek yapılarda gelişmiş cephe sistemlerinin kullanımı, enerjiyi etkin kullanma, sağlıklı ve konforlu iç ortam koşulları sağlama gibi faydaları beraberinde getirmektedir. Amaç: Bu çalışmanın amacı; yüksek yapılarda, malzemeyi etkin kullanan, çok yönlü ve yapısal verimliliği yüksek diagrid sistemin, enerji etkin tasarım stratejisi olan çift kabuk cephe biçimlenişi üzerindeki etkisini örnekler üzerinden inceleyerek, tasarımcılar açısından uygun sistemin seçimi konusunda yönelim sağlamaktır. Yöntem: Nitel araştırma yöntemlerinden veri toplama ve iz sürme metotları kullanılarak; diagrid taşıyıcı sistem, çift kabuk cephe kesişiminde mevcut yüksek yapıların özellikleri incelenmiş, ortak noktaları, avantajları ve farklılıkları tablolar halinde ele alınmıştır. Diagrid sistem-cephe ilişkisi, diagrid sistem-sürdürebilirlik ilişkisi ve yüksek yapılarda çift kabuk cephe kullanımı başlıkları altında karşılaştırmalı analizi yapılmıştır. Bulgular: Örneklem grubundaki mevcut yapıların tamamında, çift kabuk cephe sisteminin, koridor tipinde biçimlendiği görülmektedir. İncelenen yapıları koridor tipi çift kabuk cephe biçimlenmesine yönlenmedeki temel sebepler; diagrid yapısal sistem modüllerinin dış cephe kabuğu üzerinde vurgulanması ve halka kiriş seviyesi çift kabuk cephe hava boşluğunun yatay bölünmesinde belirleyici rol oynamasıdır. Sonuç: İncelenen yapılarda diagrid sistemin, estetik potansiyeli yüksek strüktürel yapısını dış cephede vurgulama eğilimi ve yapısal zorunlulukları nedeniyle, çift kabuk cephe sistemini, yapısal sistemin arkasında ve hava boşluğunu kat hizasında yatay bölerek, koridor tipi yapılanmaya yönlendirdiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Yapısal Optimizasyon, Taşıyıcı Sistem-Cephe Etkileşimi, Sürdürülebilirlik, Enerji Etkin Cephe Tasarımı
Doi: 10.17365/TMD.2021.TURKEY.24.05
|