Amaç: Bu çalışma, uluslararası bağımsız programlar tarafından
onaylanan çevresel ürün bildirimleri (EPD) hakkında
Türk yapı malzemesi üreticilerinin görüş ve deneyimlerini,
ulusal çevresel ürün bildirimi sistemine yaklaşımlarını belirlemeyi
amaçlamıştır. Yöntem: Çalışmada çevresel ürün
bildirimi sertifikalarına sahip Türk yapı malzemeleri üreticileri
için bir anket tasarlanmıştır. Yapı malzeme üreticilerinin
bünyesinde yer alan çevre konularından sorumlu uzman kişiler
ile “survey monkey” anket programı, sosyal ağ (Linkedln)
ve yüz yüze görüşme gibi farklı iletişim araçlarıyla bağlantı
kurulmuştur. Bulgular: Türkiye’de çevresel ürün bildirimi
sayısı oldukça sınırlıdır. 42 yapı malzeme üreticisinden 36’sı
ankete cevap vermeyi kabul etmiştir. Türk yapı malzemeleri
üreticilerine göre çevresel ürün bildirimlerinin temel güçlü
yönleri, kurumsal marka kimliğini geliştirmesi ve yeni pazar
fırsatları sağlaması iken; bu bildirimlerin temel zayıflıkları,
tüketicilerin çevresel ürün bildirimi hakkındaki bilgi eksikliği
ve bu bildirimlerin kayıt ve yenilemelerindeki yüksek maliyetleridir.
Üreticilerin %43’ü ulusal çevresel ürün bildirimine
olumlu yaklaşırken, %7’si olumsuz yaklaşmakta ve üreticilerin
%50’si ise bu konuda kararsız kaldığını belirtmektedir.
Sonuç: Kararsız kalan üreticilerin ve EPD almayan diğer
yapı malzeme üreticilerin görüşleri, EPD’lerin güçlü yönleri
konusunda farkındalığın artırılması ve EPD’lerin zayıflıklarının
ortadan kaldırılmasıyla değiştirilebilir. Ulusal çevresel
ürün bildirimi sistemi, çevresel sonuçların doğruluğuna, yapı
ürünlerinin çevresel etkilerinin karşılaştırılabilirliğine ve ulusal
envanter veri tabanının geliştirilmesine katkıda bulunarak
çevresel ürün bildirimi ile ilgili problemler için bir çözüm
olabilir.
Anahtar Kelimeler: Çevresel Ürün Bildirimi, Yapı Malzemesi, Türkiye
Doi: 10.17365/TMD.2018.2.1
|