Hızlı kentleşme sonucu konut ihtiyacını karşılayabilmek için son yıllarda yüksek katlı binaların inşası artmaktadır. Nüfus yoğunluğu ve inşa hızı kentlerdeki yeşil alanların hızla azalmasına neden olmaktadır. Beton bina yüzeylerinin iklimsel etkileri ve yeşil alanların azalması sonucu kentsel ekoloji olumsuz etkilenmektedir. Bu da en çok insanlara zarar vermektedir. Günümüz kentlerinde açık yeşil alan eksikliği, bazı kentlerin gökyüzüne odaklanmasına ve gökyüzüne yükselen ağlar ya da yeşil çatılar oluşturarak bu soruna çözüm aramalarına neden olmaktadır. Son yıllarda kentlerdeki yeşil alanları arttırmak için uygulanan en yaygın yaklaşımlardan biri çatı bahçeleri oluşturmaktır. Birçok kent, binalar yükseldikçe çatı bahçeleri eklemek için dikey boyutta kentsel yeşillendirmeyi genişleterek doğayla bağlarını devam ettirmeyi amaçlamaktadır. Özellikle Avrupa ve Asya'da birçok şehir binaların çatılarını yeşillendirmeye başlamıştır. Ancak kentleşme sorunu yaşayan Türkiye'de, çatı bahçelerinin önemi henüz anlaşılamamış ve kullanımı yaygınlaşamamıştır. Çatı bahçelerinin; ısınma masraflarının azaltılması, çatının ısı izolasyonunun artırılması; drenaj masraflarının, atık su miktarının, toz ve duman seviyelerinin, ses kirliliğinin ve çevrenin değişen iklimsel özelliklerinin azaltılması gibi ekonomik, ekolojik ve sosyal faydaları-işlevleri vardır. Bu nedenle, bu çalışmada Trabzon kentindeki çatı bahçelerinin türleri ve kullanım amaçları belirlenmiştir. Trabzon kentindeki çatı bahçeleri biçimsel-fonksiyonel açıdan incelenmiş ve bu çatı bahçelerinden ekolojik olarak nasıl yararlanılabileceği tartışılmıştır. Bu amaçla, Trabzon ilindeki 12 çatı bahçesi incelenmiş. Çatı bahçelerinin kullanım türleri ve yararları sınıflandırılarak insanların kullanım amaçları belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Çatı Bahçeleri, Yeşil Çatılar, Kentleşme Sorunları
Doi: 10.17365/TMD.2016922568
|